Vịnh Hạ Long - một thắng cảnh mà mỗi người Việt chúng ta đều không còn xa lạ. Nhưng ngoài việc nổi tiếng với phong cảnh nên thơ hữu tình, bên trong đó còn cất giấu một ngôi làng cổ mang tên Cửa Vạn. Giữa sự phát triển không ngừng của thời đại, ngôi làng chài này lại từng được Website du lịch Journeyetc.com bình chọn vào danh sách 16 ngôi làng cổ đẹp nhất thế giới với vẻ cổ kính, nguyên sơ và nền văn hoá đặc trưng truyền thống. Hãy đồng hành cùng Travelgroup trên chuyến Hành Trình chữ S này và ghé thăm ngôi làng chài cổ đẹp nhất Việt Nam này bạn nhé!

Ngôi làng cổ…

Làng chài Cửa Vạn bắt nguồn từ hai làng chài cổ là Giang Võng và Trúc Võng cùng với các hòn đảo và trở thành một phần của Vịnh Hạ Long, nay là phường Hùng Thắng (TP Hạ Long). Hiện Cửa Vạn là nơi sinh sống của 176 hộ dân, với hơn 750 cư dân, hầu hết sống bằng nghề chài lưới. Nếu Vịnh Hạ Long mang trên mình vẻ đẹp được mẹ thiên nhiên ban tặng thì khi đến với Cửa Vạn, bạn sẽ dễ dàng bị cuốn hút trước vẻ đẹp do chính bàn tay còn người tạo nên. Những ghe thuyền, những chiếc mủng tre đậu trước cửa nhà, những ngôi nhà bé bé, xinh xinh được trang trí bằng những màu sắc bắt mắt kèo cột vào nhau tạo nên một vẻ gì đó rất thu hút, khác biệt.

Hầu hết mọi sinh hoạt đời sống hàng ngày của các cư dân đều diễn ra trên các thuyền bè và gắn bó với biển. Qua từng thế hệ như thế, họ coi con thuyền là nhà, biển là quê hương, gắn bó với làng chài Cửa Vạn này. Có lẽ chính cái cảnh sống lênh đênh, thiếu thốn những tiện nghi vật chất đó đã khiến tình cảm con người nơi này càng càng trở nên gắn kết, yêu thương, mộc mạc chân chất hơn. Cũng vì thế, những ngư dân ở đây vô cùng mến khách, điều này thể hiện ở những đứa trẻ da đen nhẻm đi vì cháy nắng nhưng lúc nào cũng giữ trên môi mình nụ cười rất tươi vui, hồn nhiên… Khung cảnh bình yên, hiền hoà, chứa đựng đầy nét nguyên sơ của một làng chài trên biển. 

Những trải nghiệm thú vị cùng ngư dân…

Tại đây có thể dễ dàng khám phá bằng cách tự chèo thuyền kayak hoặc chèo thuyền nan và được thử hoá thân thành những người con thực thụ của biển xanh khi cùng dân chài kéo lưới bắt những con cá, con tôm mắc lưới cho vào giỏ rồi tự chế biến và thưởng thức vị ngọt tươi của các loại hải sản tươi sống mà mình đánh bắt được. Thú vị nhất chắc hẳn là khi màn đêm buông xuống, dưới ánh trăng cùng thứ ánh sáng mờ mờ loáng thoáng từ những ánh đèn nhỏ, chúng mình sẽ được tự tay mắc mồi câu mực, chắc chắn khoảnh khắc ấy sẽ khiến ta nhớ mãi. Không chỉ thế, chúng ta sẽ được những người nghệ nhân làng chài chỉ dạy tận tình cách đan lưới, làm móc câu hay nờm bắt cá, những công cụ gắn liền với cuộc sống hằng ngày của họ.

Không dừng lại đó, khi đến với Cửa Vạn, du khách còn tiếp tục được thưởng thức thêm nhiều hình thức du lịch mới lạ, độc đáo khác, như thăm hang Tiên Ông, tới khu hồ Ba Hầm, leo núi, đến Đầm câu cá… với phương tiện đi lại là đò gỗ, mủng gỗ… do chính ngư dân làng chài chuyên chở. Nếu đến đây vào dịp lễ tết Trung Thu hằng năm, thật không khó để bắt gặp những màn hát giao duyên, hát ghẹo, hát chèo đường hay hò đối,… của các đôi nam nữ.

Ấp ôm trong lòng kho tàng văn hoá lịch sử lâu đời…

Cửa Vạn là nơi sinh hoạt, trú ngụ và cũng là trung tâm văn hoá của tất cả các làng chài khác trên Vịnh Hạ Long và Bái Tử Long. Khi bước vào Trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn (mô hình Trung tâm văn hóa nổi đầu tiên dành cho cộng đồng ngư dân vạn chài được xây dựng tại Việt Nam nhằm bảo tồn, gìn giữ những giá trị văn hóa làng chài thông qua các sinh hoạt truyền thống cũng như hoạt động giao lưu giữa cộng đồng dân cư và du khách), chúng ta sẽ được tận mắt xem và tìm hiểu hàng trăm hiện vật khảo cổ, trong đó có những dụng cụ, phương tiện đánh bắt hải sản của người Việt cổ, nhiều hình ảnh, phim tư liệu, các ấn phẩm về văn hóa dân gian, đời sống của những cư dân làng chài sống trên Vịnh Hạ Long xưa và nay…

Tái hiện lại bằng mô hình theo 6 chủ đề chính: tự nhiên và con người; phương thức kiếm sống của ngư dân; đời sống vật chất của dân chài; thủy cư với cuộc sống đời người; tâm linh với cuộc sống tinh thần. Dù chưa thật hoàn hảo, nhưng mô hình Bảo tàng sinh thái Hạ Long có ý nghĩa trong việc giáo dục ý thức cộng đồng đối với vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hoá nước nhà.

Làng chài Cửa Vạn hứa hẹn sẽ là điểm hấp dẫn thu hút khách du lịch trong và ngoài nước khi nước ta đang dần mở cửa trong trạng thái “bình thường mới”.  Tạm cất đi những muộn phiền, thả mình vào thiên nhiên hùng vỹ và hoá thân thành những ngư dân để trải nghiệm cuộc sống giản dị yên bình sẽ là những kỷ niệm khó phai đối với mỗi du khách khi đến đây. Còn chần chờ gì mà không thêm ngay điểm đến không thể thiếu này trong lộ trình của mình khi đến tham quan Vịnh Hạ Long.

------------------------------------

Content: Lan Oanh

Design: Như Ý