Lúc Sài Gòn còn là thành Gia Định, khi vòng xoay Công trường Dân chủ chưa được dựng lên, người dân thuở đó gọi nơi này với cái tên " Đồng Tập Trận" ( vì đây từng là nơi nhà Nguyễn chọn dùng để tập trận và diễu binh) , " Mả Biền Tru" hoặc " Mả Ngụy" , " Đồng Mồ Mả" ( do người Pháp đặt) . Tương phản với sự đông đúc ngày nay, nơi đây từng là vùng đất mà người sống ít ai dám lai vãng. Bởi vì " Mả Ngụy" ấy đã từng là hố chôn tập thể lớn nhất thành Gia Định- nơi đã vùi thây của 1831 người bao gồm già trẻ lớn bé có liên quan đến cuộc nổi dậy của Lê Văn Khôi vào khoảng thời gian 1833-1835, đời vua Minh Mạng.



Cuộc sử biến ấy đã ít nhiều được ghi lại bởi những sử gia thời đó, cũng như lưu truyền trong dân gian, trở thành một đoạn truyền thuyết có hùng có bi:  
Năm 1832, Tả quân Tổng trấn thành Gia Định Lê Văn Duyệt qua đời, quan Bố chính Bạch Xuân Nguyên có tiếng tham ác xưng phụng mật chỉ để soi mói đời tư của ông và bắt giam con nuôi của Lê Văn Duyệt là Lê Văn Khôi. Lê Văn Khôi sau đó vượt ngục, tập hợp lực lượng trả thù. Sau khi giết Bạch Xuân Nguyên cùng tổng đốc thành Gia Định khi đó là Nguyễn Văn Quế, Lê Văn Khôi tiện đà đánh thành Phiên An (thành Bát Quái), xưng là Đại Nguyên Soái, ban tước cho người dưới trướng thành lập một triều đình riêng và chiếm luôn các tỉnh lân cận. Chỉ trong vòng 6 tháng, lục tỉnh Nam Kì bấy giờ đã nằm dưới sự kiểm soát của ông. Để đàn áp Lê Văn Khôi và thuộc hạ dưới trướng, triều đình Huế đã phát động hàng vạn thủy quân và bộ binh vào Nam, vòng trong vòng ngoài vây chặt thành Phiên An. Tuy nhiên, do thành xây bằng đá tổ ong, có tường cao hào sâu, lương thực dự trữ đầy đủ nên quân nhà Nguyễn không có một hi vọng chiến thắng dù là mong manh nhất, trái lại tổn thất càng ngày càng nhiều. Tháng Chạp cùng năm, Lê Văn Khôi mắc bệnh phù thủng qua đời, con trai ông là Lê Văn Câu mới 8 tuổi được tôn làm thủ lĩnh thay thân phụ. Cầm cự được 2 năm thì quân của Lê Văn Khôi thất bại. Quân đội nhà Nguyễn sau khi tràn vào thành đã bắt toàn bộ 1831 người không chừa già trẻ lớn bé đến vị trí " Đồng Tập Trận" , không qua xét xử mà xử tử toàn bộ, còn lấy đá đổ xuống tạo thành gò bia, bên trên đề " Nơi đây bọn nghịch tặc bị giết để tỏ quốc pháp" , tạo nên mồ chôn tập thể lớn nhất vùng phía Nam khi ấy. Sáu người cầm đầu trong đó có con trai Lê Văn Khôi bị đóng cũi giải về kinh thành chịu án tùng xẻo.



Vì biến cố này mà khu vực Đồng Tập Trận rộng lớn bị bỏ hoang, lâu dần trở thành một vùng cây rậm rạp âm u không người lai vãng. Mỗi khi chạng vạng, giữa canh tối canh sáng, toàn vùng đồng hoang mờ đục như phủ trong một lớp sương trắng dày đặc, tựa như trời đất cũng đang tiếc thương cho gần 2000 hồn oan chết chém trong sử biến năm ấy. Người dân nơi này mỗi khi cúng cô hồn thường làm thêm bánh có màu xanh màu đỏ để dành cho " thủ lĩnh" Lê Văn Câu còn chưa kịp trưởng thành cùng những đứa bé bị chết oan trong binh biến Phiên An. Có một đoạn thời gian trong lịch sử nơi này gần như bị lãng quên, người dân gọi vùng đất này là " Mả Ngụy" vì còn sợ uy quyền của vua Minh Mạng, sau còn có cái tên là " Đồng Mả Lạng" với ý nghĩa " mất dấu vết vì thời gian xưa" , còn người Pháp thì đặt là " Đồng Mồ Mả" vì có quá nhiều mồ mả (Plaine des Tombeaux). Khá nhiều sử gia đã dày công nghiên cứu, nhưng vị trí chính xác của khu vực " Mả Ngụy" thì vẫn không ai nêu ra được. Song dựa vào nhiều tư liệu lịch sử để lại, nhìn chung " Mả Ngụy" cũng chỉ quanh quẩn ở khu vực Ngã Sáu Công trường Dân Chủ- giới hạn bởi 3 con đường Cách Mạng Tháng 8, 3 tháng 2 và Điện Biên Phủ.

Sài Gòn nay đã khác xưa nhiều, trải qua bao biến cố thay da đổi thịt, người xưa không còn và dĩ nhiên cảnh cũ cũng mất. tất cả những gì mà binh biến Phiên An cùng di tích hố chôn tập thể lớn nhất vùng Gia Định để lại ngoại trừ những ghi chép thì chỉ còn một bài thơ thay cho lời tế tự đoạn sử bi hùng năm ấy…
                                                             ... Chiều giông mả Ngụy cũng giông
                                                             Hồn lên lớp lớp bồng bềnh như mây
                                                             Sống thời gươm bén cầm tay
                                                             Chết thời một sợi lông mày cũng buông
                                                             Thương thay mả Ngụy mưa tuôn…